Op 28 juni 2025 gaat de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn in. Het doel hiervan is om producten en diensten in Nederland toegankelijker te maken voor iedereen: met of zonder beperking. De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) gaat toezicht houden op de producten. Habon Abdulahi, die slechtziend is en bij de RDI werkt, vertelt wat toegankelijke producten voor haar betekenen. 

Beeld: © Ministerie van VWS/EMMA-Roderik Rotting

Toegankelijke producten kunnen het verschil maken in het leven van iemand met een beperking. Ze kunnen ervoor zorgen dat iemand zelfstandig met de trein kan reizen, boodschappen kan doen of onafhankelijk zijn of haar werk kan uitvoeren. 

In het leven van Habon Abdulahi (34) zorgt een aantal van deze producten ervoor dat ze zelfstandig in het leven staat. Habon heeft glaucoom, een vorm van staar. Daardoor ziet ze met haar rechteroog ongeveer 10 procent. “Details van voorwerpen die jij al op 10 meter afstand kunt zien, zie ik pas als ik er een meter vandaan ben”, vertelt ze. Habon heeft dan ook altijd een soort verrekijker op zak. Het kijkertje is niet langer dan een vinger en vergroot 8 keer. “Dankzij dit verrekijkertje kan ik mij in het openbaar goed redden”, zegt ze. “Hiermee kan ik bijvoorbeeld de borden op het station lezen en hoef ik bij presentaties niet altijd helemaal vooraan te zitten.” 

Toegankelijkheid op het werk 

Habon werkt bij de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI). De RDI is één van de vijf toezichthouders op de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn. Habon merkt dat er op haar werk waardering is voor haar inbreng. “Vanuit mijn perspectief beleef ik bepaalde dingen anders. Die kan ik goed overbrengen aan collega’s zonder beperking, zodat zij meer begrip krijgen van toegankelijkheid. Collega’s weten mij goed te vinden met vragen over toegankelijkheid.” 
Ook in haar werk maakt Habon gebruik van producten die het dagelijks leven voor haar makkelijker maken. Zoals een Apple Macbook met standaard ingebouwde vergrotingssoftware. Habon: “Met bepaalde toetscombinaties kan ik makkelijk in- en uitzoomen. Dat is ook een fijne functie in de vergader-app Teams wanneer ik naar een presentatie kijk. Bovendien kan ik de kleuren op mijn scherm makkelijk aanpassen. Een zwarte achtergrond met witte letters is rustiger voor mijn ogen. Zonder dit contrast krijg ik na intensief veel lezen snel hoofdpijn.” 

E-reader

In haar vrije tijd is er nog een ander product dat het leven van Habon makkelijker maakt: de e-reader. “Papieren boeken, luisterboeken en e-books, ik ben een echte boekenwurm”, zegt ze. “Lezen op mijn e-reader is een welkome afwisseling, want ik kan de letters zo groot maken als ik wil en het licht is een stuk warmer en minder fel dan van mijn telefoon. Daardoor raken mijn ogen minder snel moe.” 

Het licht past zich automatisch aan: hoe later het wordt, hoe warmer – dus geler – het licht. “Als het licht veranderd is van wit naar donkergeel, weet ik dat het echt tijd is om te gaan slapen”, lacht Habon. “Ook zit er een donkere modus op: een zwarte achtergrond met witte letters. Daar heb ik mijn e-reader specifiek op uitgezocht.” 

Beeld: © Ministerie van VWS/EMMA-Roderik Rotting

Ga het gesprek aan

Voor bedrijven die hun producten toegankelijk willen maken, heeft Habon wel een tip. “Maak gebruik van een testpanel”, zegt ze. “Een testpanel dat bestaat uit mensen met verschillende soorten beperkingen wel te verstaan. Een categorie die naar mijn idee vaak vergeten wordt, zijn mensen met een verstandelijke beperking. Weliswaar is er een grote verscheidenheid aan verstandelijke beperkingen, dus het zal per persoon verschillen wat iemand nodig heeft. Maar het zou goed zijn om contact op te nemen met een belangenvereniging en mensen uit te nodigen om mee te denken. Als er iets is wat ik heb geleerd van naar school gaan met andere blinde en slechtziende kinderen, is het wel dat iedereen tegen iets anders aanloopt.” 

Rijksinspectie Digitale Infrastructuur

De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) werkt aan een veilig verbonden Nederland. Iedereen gebruikt de digitale infrastructuur. De digitale infrastructuur is het geheel van computers, netwerken en andere apparaten die met elkaar verbonden zijn.

De RDI ziet erop toe dat deze digitale infrastructuur beschikbaar, veilig, betrouwbaar en toegankelijk is voor iedereen. Met het ingaan van de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn zijn zij toezichthouder op de producten die onder deze richtlijn vallen. De diensten vallen onder het toezicht van andere toezichthouders.

De eisen gelden alleen voor producten die met ingang van 28 juni 2025 nieuw op de markt komen. Denk daarbij aan regels voor een voorleesfunctie bij een e-reader of de mogelijkheid om een koptelefoon te kunnen aansluiten bij een geldautomaat. Ook de informatie over het gebruik van het product moet op een begrijpelijke en waarneembare manier op of bij het product aanwezig zijn.    

Achter de schermen is de RDI druk bezig met de voorbereidingen voor de nieuwe wet. De doelgroepen, zoals fabrikanten, importeurs en brancheorganisaties krijgen voorlichtingen. Daarnaast doet de RDI onderzoek naar waar in de keten de meeste risico’s liggen op het gebied van toegankelijkheid. Ook komt er een meldpunt op de website van de RDI voor consumenten, waar zij met hun klachten terecht kunnen. 

Webinar MKB Toegankelijk: Al klaar voor 2025? Bereid je bedrijf voor op wettelijke toegankelijkheidseisen van e-readers

Laat je in dit webinar van MKB Toegankelijk informeren over alle veranderingen, over welke kansen toegankelijkheid biedt en hoe je de complexe richtlijnen kunt vertalen naar praktische tips. Ook krijg je handelingsperspectieven te horen zodat je eenvoudiger aan de wetgeving kunt gaan voldoen. Lees hier over de Toegankelijkheidsrichtlijn voor e-readers

Hoe ziet de toegankelijkheidsrichtlijn eruit?

Waar moeten de verschillende producten en diensten aan voldoen? Wat is jouw verantwoordelijkheid als leverancier, producent, retailer of inkoper? MKB Toegankelijk zocht het per product en dienst voor je uit. Start de online Toegankelijkheidsscan en bekijk welke verschillende toegankelijkheidseisen van de richtlijn op jouw bedrijf van toepassing zijn.